Van Noorts kaart, gegraveerd door de Nederlandse meestergraveur Baptista Van Deutecum, is een van de vroegste afbeeldingen van Rio de Janeiro. De afbeelding toont Van Noorts drie schepen die de haven binnenvallen, met Portugese versterkingen, de stad en troepen langs de kust en in roeiboten.

De eerste Nederlandse aanval op de Braziliaanse kust vond plaats aan het einde van de 16e eeuw. In februari 1599 noteerde Baron Rio Branco het in zijn "Brazilian Ephemerides": "Het Nederlandse schip 'Eendnacht', van het kleine eskader onder bevel van Olivier van Noort, de eerste Nederlander die de aarde rondvoer, naderde de ingang van Rio de Janeiro om een ​​landing van 70 man bij de Suikerbroodberg te beschermen.

Toen ze land bereikten, werden ze door een hinderlaag afgeslagen en keerden ze in wanorde terug naar hun schepen, waarbij ze enkele gevangenen en gewonden verloren. Het Fort van Nossa Senhora da Guia, later Santa Cruz, het enige fort bij de ingang, opende vervolgens hevig vuur op de sloepen en de 'Eendnacht', waardoor ze gedwongen werden terug te keren naar de linie van het Nederlandse eskader, dat sinds 5 februari voor de ingang voor anker lag. De volgende dag zeilde Noort naar het eiland São Sebastião. Francisco de Mendonça de Vasconcelos was destijds gouverneur van Rio de Janeiro."

Hoe en met welk doel arriveerde deze Nederlandse vloot in de wateren van Zuid-Brazilië? We zullen er alles over te weten komen door het verhaal te raadplegen dat De Bry in het Frans vertaalde. Het was een kapersvloot, bewapend door de belangrijkste Nederlandse kooplieden, gesteund door de regering, bedoeld om de Spaanse handel en koloniën te schaden, met als uiteindelijk doel de specerijen van India via de Stille Oceaan te bereiken. De vloot bestond uit twee oorlogsschepen, of galjoenen, en twee jachten, met een totale bemanning van 248 man.

De kleine Nederlandse armada verliet op 2 juli 1597 de haven van Amsterdam, op weg naar de Straat van Magellaan, en begon aan een ongelukkige reis. Na een tussenstop in Gorée arriveerde de vloot bij Principe, waar ze met 120 man een landing probeerde uit te voeren. De Portugezen versloegen deze strijdmacht. Om deze reden probeerden ze een landing uit te voeren bij Praia Vermelha, in Rio de Janeiro, nabij de Suikerbroodberg, waar ze in een hinderlaag werden gelokt door de Portugezen. Het verhaal vermeldt dat ze 11 man verloren. daar.

Olivier van Noort arriveerde in Rio de Janeiro vanuit Guinee met zijn vlaggenschip Mauritius, een schip met 24 kanonnen en een tongewicht van 250; de Hendrik Fred-erick, een schip met 28 kanonnen en een tongewicht van 300 onder bevel van Jacob Claeszoon van Ilpendam; en de 50-tons jachten Hoop, onder bevel van Jacob Janszoon Huyde-coper, en Eendracht, onder bevel van Pieter Esaiszoon de Lint.

De Nederlanders wilden nieuwe proviand inkopen, maar de Portugese bewoners, vazallen van de Spaanse koning, boden slechts symbolische hulp. Van Noort gaf daarom opdracht aan een groep om Red Beach te overvallen, dat in een hinderlaag werd gelokt. Zeven mannen werden gedood en enkele werden gevangengenomen. Het doel van deze expeditie was om de Straat van Magellaan te omzeilen, handel te drijven of te vechten langs de Zuid-Amerikaanse kust, alvorens verder te varen naar de Nederlandse handelsposten in het Verre Oosten.

Na de Filipijnen te hebben geplunderd, bezocht hij Java en Borneo (Nederlands-Indië) en rondde hij Kaap de Goede Hoop.

Met het gevoel dat Het seizoen was te laat voor een dergelijke poging. Van Noort ontvluchtte de Eendracht en zette koers naar Sint-Helena of Ascension om te overwinteren. Omdat hij geen van beide kon vinden, landde hij in een baai nabij Puerto Deseado en Cape Virgenes in Zuid-Argentinië, waar zijn bemanning overleefde op pinguïns en vis.

Op 26 augustus 1601 keerde hij terug naar Rotterdam met zijn laatste schip, bemand door slechts 45 overlevenden. In hetzelfde jaar werd zijn reisdagboek gepubliceerd: Beschrijving van de Reis om de Wereld, voltooid door Olivier van Noort.

Van 1620 tot 1626 was hij commandant van het garnizoen in Schoonhoven. Hij stierf in 1627 en werd begraven in de Grote of Bartholomeuskerk in Schoonhoven.

Bron: - Segredos e Revelações da História do Brasil de Gustavo Barroso